Nowa nadzieja dla dzieci urodzonych bez systemu odpornościowego

Eksperymentalna forma terapii genowej opracowana przez zespół naukowców z UCLA i Great Ormond Street Hospital w Londynie z powodzeniem wyleczyła 48 z 50 dzieci urodzonych z rzadką, śmiertelną chorobą dziedziczną, która pozostawia je układu odpornościowego.

Ciężki niedobór odporności spowodowany niedostatkiem deaminazy adenozyny (ADA-SCID) spowodowany jest mutacjami w genie ADA, odpowiedzialnym za wytwarzanie enzymu niezbędnego do funkcjonowania układu odpornościowego.

W przypadku dzieci z tą chorobą nawet codzienne czynności, takie jak chodzenie do szkoły czy zabawa z przyjaciółmi, mogą prowadzić do niebezpiecznych, zagrażających życiu infekcji. Nieleczony niedobór ADA-SCID może być śmiertelny w ciągu pierwszych dwóch lat życia.

Doświadczalna metoda terapii genowej obejmuje w pierwszej kolejności pobranie próbek krwiotwórczych komórek macierzystych dziecka, które mają potencjał do tworzenia wszystkich rodzajów krwi i komórek odpornościowych.

Następnie, stosując metodę opracowaną przez zespół badawczy, nowa kopia genu ADA jest dostarczana do komórek macierzystych przez zmodyfikowany lentiwirus, czyli „wektor wirusowy”. Skorygowane komórki są następnie zwracane do organizmu dziecka, gdzie mogą zapewnić stałą produkcję zdrowych komórek odpornościowych zdolnych do zwalczania infekcji.

W badaniu opublikowanym w New England Journal of Medicine współautorzy, dr Donald Kohn z UCLA i dr Claire Booth z Great Ormond Street Hospital, lub GOSH, opisują dwuletnie i trzyletnie wyniki u dzieci leczonych lentiwirusową terapią genową, w badaniach klinicznych przeprowadzonych w latach 2012-2017.

• Podczas trzech serii badań klinicznych leczono w sumie 50 pacjentów, ogólne wyniki były bardzo zachęcające – powiedział dr Donald Kohn, wybitny profesor mikrobiologii, immunologii i genetyki molekularnej na UCLA.

• Wszyscy pacjenci żyją i mają się dobrze, a u ponad 95% z nich terapia wydaje się korygować podstawowe problemy z układem odpornościowym – dodał.

Wśród pacjentów nie odnotowano żadnych powikłań ani zdarzeń dających przesłanki do zaprzestania leczenia. Większość zdarzeń niepożądanych miała charakter łagodny lub umiarkowany i uznano, że są one związane z rutynowymi procedurami wykonywanymi w ramach przygotowań do eksperymentalnej terapii genowej lub skutków odbudowy układu odpornościowego.

• Leczenie zakończyło się sukcesem we wszystkich z wyjątkiem dwóch z 50 przypadków i oboje z tych dzieci mogły wrócić do obecnych standardów terapii i leczenia, a jedno z nich ostatecznie otrzymało przeszczep szpiku kostnego – powiedział Kohn, który pracuje nad terapią genową ADA-SCID i innych chorób krwi przez 35 lat.

Doświadczalna terapia genowa to jednorazowa procedura która, jak twierdzą naukowcy, że może zapewnić rezultaty na całe życie. Jest to potencjalna, nowa metoda leczenia dzieci z ADA-SCID, które w przeciwnym razie muszą być poddawane wstrzyknięciom enzymu ADA raz lub dwa razy w tygodniu, dopóki nie znajdzie się  dopasowany dawca szpiku kostnego, zwykle jest to bliski członek rodziny.

Jeśli dawca nie jest dostępny, pacjenci wymagają dożywotnich zastrzyków wraz z antybiotykami, lekami przeciwgrzybiczymi i comiesięcznymi infuzjami immunoglobulin, które zawierają przeciwciała zwalczające infekcje. Zabiegi te są drogie, przez co w wielu krajach niedostępne dla.

• Jeśli nowa metoda leczenia zostanie zatwierdzona, w przyszłości leczenie to mogłoby stać sięgają standardem dla dzieci, u których zdiagnozowano ADA-SCID, a potencjalnie, dla wielu innych chorób genetycznych. Eliminuje to potrzebę znalezienia odpowiedniego dawcy do przeszczepu szpiku kostnego oraz toksyczne skutki uboczne, występujące często przy dotychczasowym leczeniu – powiedział dr Claire Booth, konsultant GOSH w zakresie immunologii dziecięcej i terapii genowej.

Źródło: newsroom.ucla.edu